مجموعه امیرچخماق
میدان امیرچقماق نام میدانی در شهر یزد است. مجموعه امیرچقماق یزد شامل بازار، تکیه، مسجد و دو آبانبار که یکی از شاخصترین مجموعههای تاریخی و گردشگری در شهر یزد محسوب میشود. در اطراف این مجموعه اقامت گاه زیادی یافت میشود.در تورهای یزد گردی ، امیر چخماق یکی از مراکز مهم برای بازدید به شمار می اید.
مسجد امیر چخماق
مسجد امیر چقماق که در تاریخهای یزد به نام مسجد جامع نو یا مسجد دهوک نیز خوانده شدهاست در ضلع جنوبی میدان امیرچخماق قرار دارد و در کریاس (هشتی) مسجد که به میدان باز میشود.
در طرف راهروی شمالی شبکههایی ظریف از کاشیهای معرق در پنجرهها نصب شدهاند.دور خارجی گنبد مسجد خمیده و ترکدار است با کاشی سبز رنگ کاشی شده و بر کمربند آن عبارت «السلطان ظل الله…» به کوفی بنایی تکرار شدهاست. محراب صحنه اصلی از کاشی معرق میباشد با ساختمانی مقرنس کاری که در وسط آن سنگ مرمر بسیار خوشتراشی و سر در شرقی مسجد دارای کتیبههایی از کاشی معرق به خط ثلث محمد الحکیم است.
اب انبار امیرچخماق
آبانبار امیر چخماق مربوط به دوره صفوی است و جنب بازارچه حاجی قنبر واقع شده است. این آب انبار دارای دو ورودی (یکی در شمال و دیگری در جنوب مخزن)، شش بادگیر و مخزن بزرگی به حجم دو هزار متر مکعب و دارای پنجاه و پنج پله است.ارتفاع مخزن آب آن ۶/۱۲ متر و ارتفاع بادگیرها ده متر است.دو عدد شیر یا راه دسترسی به شیر آب انبار دارد که یکی برای استفاده مسلمین و دیگری برای استفاده اقلیت مذهبی زرتشتی بوده است.
تاریخچه و معماری امیر چخماق
مجموعه امیرچقماق قدمتشان به دوره تیموریان میرسد.امیرجلالالدین چقماق، از سرداران و امرای شاهرخ تیموری در سده ۸ خورشیدی در زمانی که حاکم یزد بود با کمک فاطمه خاتون همسرش(معروف به ستی فاطمه) که مقبره اش در ضلع شمالی ارسن امیر چقماق قرار دارد ، مجموعه ای متشکل از تکیه، میدان، حمام عمومی، کاروانسراها، خانقاه، قناتخانه و چاه آب سرد را ساخت تا یزد را رونق بخشد.
این میدان در عصر صفوی هم به همین نام شهرت داشت. در زمان شاه عباس تغییرات و بازسازی هایی در این مجموعه انجام شد که یکی از آنها ساخت چهار سوقی بر روی کاروانسرا بود. در اوایل قرن 13 ام هجری، میدان جلوی مسجد و سردر بازار تبدیل به حسینیه شد؛ البته به احتمال زیاد، کاربری حسینیه نداشته است چرا که در آن زمان هنوز استفاده از حسینیه ها به شکل امروزی رواج نداشت و ساخت چنین فضاهایی از زمان صفویه به بعد در ایران رواج یافت. در زمان فتحعلی شاه قاجار شخصی به نام حاجی حسین عطار، بخشی را بر شبستان مسجد افزود و قسمتهایی از مسجد را نیز مرمت کرد.
نمایی بسیار قدیمی از امیرچخماق
امیرچخماق طی سالیان گذشته تغییرات و مرمت های زیادی به خود دیده است ، از پیاده رو شدن مسیرهای ورودی و خروجی میدان تا سنگ فرش شدن و اضافه شدن طاق های متعدد .
در کل بگوییم نمیتوان یزد گردی انجام بدهید و امیر چخماق را از دست بدهید! یکی از شاخصه های شهر یزد امیر چخماق ان است که شما با تورهای یزد گردی و اقامت گاههای اطراف این مجموعه به راحتی میتوانید از این مجموعه دیدن کنید.